Szukając odpowiedzi na to pytanie należy najpierw zdefiniować przedsiębiorczą postawę:
Jest to sposób myślenia, rozumowania oraz działania, nakierowany na wyszukiwanie szans, oraz realizację przedsięwzięć, które przynoszą efekty ekonomiczne lub/i pozaekonomiczne.
Przedsiębiorczość w dzisiejszym świecie jest cechą bardzo pożądaną. Przydaje się w praktyce i to niezależnie od tego, co robimy w życiu. Czy zatem można się jej nauczyć, czy jest cechą wrodzoną? Jakie cechy charakterologiczne ułatwiają bycie przedsiębiorczym? Jaki klimat kulturowy sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości? Na te pytania odpowiem w dzisiejszym poście.
Przedsiębiorczość jest zjawiskiem bardzo złożonym co z pewnością nie ułatwia rozwiązania problemu w sprawie możliwości jej nauczenia. Nie ma w tym obszarze jednomyślności, choć większa część badaczy tego zjawiska twierdzi, że przedsiębiorczości można się nauczyć. Koncepcja T. Kraśnickiej jest tego najlepszym przykładem. Mówi ona, nie tyle, iż przedsiębiorczości można się nauczyć, co należy i ważne przy tym jest kształtowanie podstaw już od najmłodszych lat. Podobną opinię reprezentuje W. Maderthaner, którego zdaniem gospodarka rynkowa jest w stanie ze zwykłego robotnika zrobić przedsiębiorcę poprzez: odpowiednią motywację, osobiste zaangażowanie, wykazywanie inicjatywy, gotowość do podjęcia ryzyka, radość z wykonywanej pracy i dążenie do realizacji założonych celów. Oczywiście to wszystko pod warunkiem, że w danej osobie uaktywnią się wspomniane czynniki . Także P. Drucker twierdził, że to nie cechy osobowościowe, wrodzone są czynnikami rozwoju postawy przedsiębiorczości lecz praktyka, czyli funkcjonowanie człowieka w otoczeniu nastawionym proprzedsiębiorczo oraz nauka działań strategicznych. Jeśli przedsiębiorczość jest sposobem postępowania to jej podstawy nie leżą w intuicji a w konkretnych koncepcjach i teoriach.
Różni badacze przedsiębiorczości wskazują na pewne kluczowe cechy przedsiębiorcy jak: pragnienie dostrzegania rezultatów swoich działań, pragnienie autonomii, wewnątrzsterowalność, elastyczność, proaktywność, samodzielność, decyzyjność, oczekiwanie konstruktywnej krytyki i pochwał. Ważna jest także akceptacja otoczenia, w którym wzrasta liczba przedsiębiorstw i dokonują się zmiany. Przez mechanizmy naśladownictwa te determinanty odgrywają istotną rolę w pobudzaniu indywidualnej przedsiębiorczości. Warto w tym miejscu dodać, iż przedsiębiorca to także człowiek wiele od siebie wymagający, a co za tym idzie wymagający także od innych.
Na rozwój przedsiębiorczości ma także wpływ kultura. Jest ona istotnym, choć nie jedynym czynnikiem innowacji bądź konserwacji. W kulturach antyrozwojowych nie toleruje się zmian i innowacyjności. Tego typu kultury charakteryzuje dążenie do nienaruszalności i stabilności ładu społecznego, co z kolei tworzy nieprzyjazny klimat dla przedsiębiorczości, której cechą są nowe, twórcze projekty. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku kultur prorozwojowych, w których nie tylko istnieje przyzwolenie na innowację i zmianę, ale także kładzie się na nie duży nacisk. Biorąc pod uwagę wiele badań socjologicznych nad zagadnieniem przedsiębiorczości, można dojść do wniosku, że będzie się ona lepiej rozwijać, gdy w otoczeniu pojawi się sprzyjający klimat społeczno-kulturowy wobec przedsiębiorców, oparty na postawach akceptujących, wspierających i szanujących osoby działające na własny rachunek.
A co Wy sądzicie? Możemy nauczyć się przedsiębiorczego postępowania? Albo czy możemy przekazać naszym dzieciom przedsiębiorcze postawy? Podzielcie się w komentarzach opiniami ;)
Tymczasem wrzucam kilka zdjęć z ekonomicznych warsztatów dla dzieci, które odbyły się w miniony piątek podczas Nocy Naukowców na Uniwersytecie Ekonomicznym.