Postawa przedsiębiorcza jest tym co napędza człowieka do działania, a często nawet do życia i ułatwia mu kształtowanie środowiska społecznego dokładnie tak, jak sobie założył tzn. zgodnie z jego celami. W dzisiejszych czasach niemożliwe jest prowadzenie własnej działalności gospodarczej czy zajmowanie kierowniczych stanowisk bez takiej postawy. Coraz częściej cechy osób przedsiębiorczych wymagane są od pracowników średniego i niższego szczebla.

Taką postawę buduje się dzięki konkretnym doświadczeniom oraz kształtowaniu proaktywności. Niezwykle ważne jest zadbanie o to już od najmłodszych lat. Należy sobie uświadomić, że jako społeczeństwo z wolnorynkową gospodarką i młodą demokracją nie posiadamy tradycji wychowania w duchu przedsiębiorczości, a o odpowiednie wzorce trzeba się specjalnie postarać.

Z wielu przeprowadzonych badań wynika, iż większość naszego społeczeństwa ma spore trudności z przyjęciem pełnej przedsiębiorczej postawy w stosunku do życia. Jest wiele grup społecznych domagających się opieki państwa. Zarówno starsi, jak i młodzi obywatele naszego państwa winę za swoją nie najlepszą sytuację życiową przypisują innym, nie bacząc na własne wybory z przeszłości, czy teraźniejszości. Prowadzi to do postawy bezsilnego członka machiny społecznej, a nawet ofiary. Najistotniejszym powodem takich sytuacji jest brak proaktywności.

Proaktywność to świadomość niezbywalnego prawa dokonywania wyborów w każdej sytuacji i szczególna odpowiedzialność za nie.

Na taką postawę składają się dwie zasady, które należy w pierwszej kolejności zrozumieć, później przyswoić, a następnie zacząć zgodnie z nimi postępować.

Pierwsza stanowi o tym, że człowiek w każdej sytuacji ma wybór (bez wyjątku), jest to jego wybór, a co za tym idzie to on ponosi jego określone konsekwencje.

Druga zasada proaktywnego zachowania mówi o tym by skupić się na działaniu w kręgu własnego wpływu.

Pierwsza zasada dotycząca świadomości wolności wyboru umożliwia kształtowanie rzeczywistości w kierunku, który wytyczają nam nasze przekonania i cele. Nie jesteśmy skazani na dostosowywanie się do napotkanych sytuacji czy prostego reagowania na nie – zawsze możemy (nie musimy) wybrać taką drogę, którą uważamy za najlepszą dla siebie, pamiętając, że konkretny wybór niesie za sobą konkretne konsekwencje.

Bardzo często to właśnie te niechciane konsekwencje wpływają na rezygnację z pewnej drogi, co tłumaczymy sobie brakiem wyboru. W tej samej sytuacji ludzie proaktywni wybierają drogę obciążoną  być może większym ryzykiem bądź niechcianymi konsekwencjami, ale dzięki temu osiągają sukces. Działanie zgodne z powyższą wiedzą sprawia, iż dokonujemy świadomych wyborów zarówno w zakresie działania, jak i emocji czy myśli.

Sednem drugiej zasady proaktywnego działania jest skupienie się na tych zachowaniach, które znajdują się w polu naszego działania, czyli na które mamy faktyczny wpływ i które dotyczą konkretnej sytuacji. Zdecydowanie zbyt często interesują nas sprawy, na które nie mamy bezpośredniego wpływu, a które pochłaniają nasz czas i energię. Święty Franciszek z Asyżu modlił się słowami:

„Boże daj mi siłę zmienić to, na co mam wpływ, daj mi cierpliwość, abym pogodził się z tym, na co wpływu nie mam, i daj mi mądrość odróżniania jednych spraw od drugich.”

Z przesłania tej modlitwy korzystają współczesne organizacje i instytucje, a także wielu pojedynczych, proaktywnie  działających ludzi, podejmujących skuteczne decyzje. Dzięki niej możemy przeznaczać swoją energię na takie działania, które mogą coś zmienić, nie tracąc czasu na sprawy tego nie warte.

Więcej o proaktywności w kolejnym wpisie, a tymczasem Dobrego Dnia!